De geschiedenis van de haagbeuk

Haagbeuk (Carpinus betulus)

Bij sommige haagplanten lijkt het wel of ze er altijd al geweest zijn. En eigenlijk is dat in het geval van de haagbeuk ook wel zo, aangezien de haagbeuk of Carpinus betulus in Europa een inheemse plant is. De geschiedenis van de haagbeuk gaat in Europa dan ook eeuwen terug. Het is pas een paar eeuwen gewoonte om een haag in de tuin te planten omdat het er mooi uitziet, zeker in stedelijke gebieden, maar lang daarvoor was de haagbeuk al een geliefde plantensoort. Dat bewijst al dat de haagbeuk een veelzijdige plant is. Als sierplant heeft hij veel te bieden, maar als nutsplant zeker ook. Daarom wordt de haagbeuk al die jaren na zijn ontstaan nog steeds graag aangeplant.

Het hout van de haagbeuk

Vandaag de dag is de haagbeuk vooral geliefd vanwege zijn sierlijke blad, dat qua uiterlijk wel wat van het blad van de beuk wegheeft. Van oudsher is het hout van de haagbeuk echter de reden waarom de haagbeuk zo populair is. Het hout van de Carpinus betulus is namelijk hard en zwaar. Dat maakt het hout heel geschikt voor gebruiksvoorwerpen die lang mee moeten gaan. Voor de komst van ijzer werd het bijvoorbeeld vaak voor slagersblokken gebruikt. Tegenwoordig wordt het hout van de haagbeuk nog altijd vaak in parket verwerkt. Ook de hamers van een piano worden doorgaans van haagbeukenhout gemaakt. Daarnaast is het hout van de haagbeuk zeer geschikt als brandhout, omdat het heel langzaam brandt en dus behoorlijk duurzaam is.

De haagbeuk als sierplant

Omdat het hout van de haagbeuk zo vaak gebruikt werd, heeft het even geduurd voor de sierwaarde van de haagbeuk eindelijk ontdekt werd. Die heeft de haagbeuk natuurlijk wel: het mooie blad van de haagbeuk heeft een rustiek karakter en zelfs als in de winter de bladeren van de haagbeuk gevallen zijn, ziet zijn grijsgroene schors er nog tot op hoge leeftijd prachtig uit. In openbare groenvoorzieningen is de haagbeuk tegenwoordig vaak te zien. Daar is hij zo’n geliefde plant voor omdat hij zeer makkelijk te snoeien is en op bijna iedere grondsoort geplant kan worden. Zelfs op een natte bodem gedijt de haagbeuk. Als vrijstaande boom kan de haagbeuk wel 30 meter hoog worden, maar bij gebruik als haagplant blijft zijn wortelstelsel oppervlakkiger, waardoor zijn hoogte beperkt blijft.

Haagbeuk als haagplant

De haagbeuk wordt regelmatig als alternatief voor de beukenhaag gebruikt, omdat hij qua uiterlijk behoorlijk wat overeenkomsten met die plant vertoont, maar tegelijkertijd veel makkelijker is als het om bodemeisen gaat. Dat de haagbeuk als haagplant zo makkelijk is, is ook een van zijn grootste voordelen. Zelfs onervaren tuiniers die voor het eerst een haag planten kunnen een haag van haagbeuken tot iets moois laten uitgroeien. Het is daarom goed te begrijpen dat de haagbeuk als sierplant de laatste eeuwen veel terrein heeft gewonnen.